Kasık Fıtığı Belirtileri ve Tedavisi

İnguinal herni olarak adlandırılan kasık fıtığı, karın duvarı fıtıkları arasında en sık rastlanan ve kasık bölgesinde ortaya çıkan fıtıklardır. Erkeklerde görülme oranı kadınlara göre 3 kata kadar daha fazla olan kasık fıtığı, bütün fıtık vakalarının %80’ini kapsar. Şişlik ve ağrı ile semptom veren bu rahatsızlık günümüz modern gelişmeleri sayesinde kapalı ameliyatla kolayca tedavi edilebilmektedir.

Kasık fıtığı, yeni doğan bebeklerden yaşlılarak kadar her yaştan ve cinsiyetten insanda ortaya çıkan bir hastalıktır. Karın içinde yer alan ince bağırsak ve bağırsak yağları gibi organların zayıf kısımlardan dışarı çıkması nedeniyle oluşan cilt altı şişlikleri kasık fıtığı olarak kendini gösterir. Yatar pozisyondayken belirgin olmayan fıtık ayakta dururken belirginleşir ve tedavi edilmezse şişmeye devam eder. Ikınma, zorlama ve öksürme gibi karın iç basıncını değiştiren eylemler sırasında daha belirgin hale gelir, zaman içinde kötüleşir. Toplumda sıklıkla karşılaşılan kasık fıtığı kendi içinde 3 çeşide ayrılır:

Direkt İnguinal Herni

Bu tür fıtık, doğrudan karın duvarından çıkarak meydana gelir ve %40 iki tarafta gelişir. İleri yaş nedeniyle zayıflayan kaslar sorunun yaygın nedenleri arasındadır. Yarım ay görünümlü ve çok büyük olmayan bu fıtıklar, karın içine doğru elle itilebilir. Genellikle ayakta ya da karın iç basıncını değiştiren hapşırma, öksürme gibi durumlarda görünür hale gelir. Tedavi edilmemesi halinde hareket ederek testislere kadar inebilir.

İndirekt İnguinal Herni

Kasık fıtıkları arasında en sık görülen vakalardır ve inguinal kanal yani kasık bölgesi içinden çıkarak gelişir. Kadınlarda erkeklere göre 10 kat daha sık rastlanan bu fıtıklar genellikle doğumsal kökenlidir ve gençlik çağında ortaya çıkar. Bununla birlikte bütün yaş gruplarında görülebilir ve genellikle tek taraflı gelişim gösterir. Tedavi edilmezse çok büyük boyutlara ulaşabilir veya testis torbasına kadar inebilir.

Femoral Herni

Diğer türlere göre nadir rastlanan fakat kadınlarda daha sık görülen bir fıtık çeşididir ve gebelik veya fiziksel zorlama gibi nedenlerden kaynaklanır. Kasık bölgesinde bulunan ve bacağa bağlanan ana damarlarda ortaya çıkar.

Kasık fıtığı pek çok farklı nedenden kaynaklanabilir. Genel olarak karın bölgesinde, iç organların dış etkilerden korunması için çeşitli tabakalar bulunur. Dıştan içe deri, yağ dokusu, karın ön duvar kası ve periton zarından oluşan karın bölgesinde kimi durumlarda zayıflama gözlenebilir. Bu durumda genellikle bağırsaklar incelen duvardan dışarıya doğru çıkarak fıtık oluşturur. Kimi vakalarda belirgin bir sebep bulunmasa da genel nedenler arasında şunlar sayılabilir:

• Artan karın iç basıncı
• Karın duvarında bulunan zayıf noktalar
• Ağır yük taşıma
• Hamilelik
• İdrar ve tuvalet sırasında ıkınma
• Kronik kabızlık
• Aşırı kilo
• Kronik hapşırma ve öksürük
• Karın içinde sıvı birikimi

Bunların yanı sıra; erkeklerde yapısal olarak kasık kanalı zayıftır ve erkek bebeklerde testis oluşumu da karın içinde tamamlanır. Daha sonra oluşan testisler testis torbasına inerek orjinal konumuna yerleşir. Bundan kısa süre sonra ise kasık kanalı kapanır fakat bazı durumlarda kanalda düzgün bir kapanma yaşanmayabilir ve zayıf noktalar oluşabilir. Bu nedenle kasık fıtığının erkeklerde görülme ihtimali daha yüksektir. Kasık fıtığı için risk faktörleri ise şu şekilde sıralanır:

• Daha önce fıtık geçirenler
• Kronik kabızlık yaşayanlar
• Kronik öksürüğe sahip olanlar ve sigara içerenler
• Aşırı kilolu bireyler
• Hamileler
• Prematüre doğan bebekler
• Aile öyküsünde kasık fıtığı bulunduranlar
• Kronik akciğer hastalıkları, prostat hastalıkları ve siroz gibi şikayetleri olanlar
• Ağır taşıma gerektiren fiziksel olarak zorlayıcı meslekler

Kasık fıtığı genellikle ilk başlarda ağrısız başlar ve hissedilmez. Zaman içinde ayakta dururken ve öksürürken belirgin bir hal almaya başlar. Bazı durumlarda fıtık elle bastırılarak içeri doğru itilebilir ve bu sıklıkla yapılan hatalardandır çünkü bu durumda fıtığın hapsolarak bağırsağı tıkama tehlikesi söz konusudur. Kasık fıtıklarının bir kısmı rutin kontrollerde fark edilir ve herhangi bir bulgu vermeden gelişir. Akut olarak belirti vermeyen fıtıklar genellikle şişlik ve kabarıklık gibi semptomlara neden olur. Gevşeme sonrası kasıkta hissedilen ağrı ve gözle görülür yumuşak şişlikler kasık fıtığına işarettir. Bunların yanı sıra; ağır taşıdıktan veya yemek yedikten sonra oluşan ağrı, kabızlık gibi belirtiler de kasık fıtığı şüphesi yaratır.

Kasık fıtığının tanısı genellikle fiziki muayene sonrası konulur fakat bazı durumlarda karın içi ultrason gerekebilir. Tanısı konulan vakalarda ise tedavi için tek seçenek ameliyattır. Ameliyat olamayacak kişilerde ve ileri yaşlı hastalarda, bacakların hareketlerini kısıtlayan kasık bağı uygulamasına başvurulabilir. Bu durumda fıtık üzerine tampon yapılır ve fıtığın daha fazla dışarı çıkması önlenir. Fıtık ameliyatında ise temel amaç, kese oluşumunu ortadan kaldırarak çıkışa neden olan boşluğu kapatmak ve fıtığın çıkmasını engellemektir. Bunun için karın duvarındaki hasarın onarılması gerekir.

Kasık ameliyatı, kasık fıtığı için en etkili tedavidir ve açık veya kapalı yöntemle yapılabilir. Açık ameliyatta uygulama daha uzun, yapılan kesi daha büyük ve iyileşme hızı daha yavaştır. Bu nedenle laparoskopik yani kapalı ameliyatla tedavi tercih edilen öncelikli yöntemdir. Kapalı ameliyatta açılan 3 minimal delikten ince bir kamera ile karın içine girilir ve karın içinin onarımı sağlanır. Çoğu hasta ertesi gün taburcu olarak günlük hayatına dönebilir. Bu ameliyatta kullanılan dikişler kendi kendine eridiğinden iyileşme süresi oldukça hızlı ve kolaydır.

Kasık fıtığı ameliyatını en iyi şekilde atlatmak için sonrasında dikkat edilmesi gereken hususlar ise şunlardır:

• 1,5-2 ay boyunca ağır kaldırmamak ve yoğun fiziksel aktivitelerden kaçınmak
• Kilo almamak ve ideal kilo dengesini korumak
• Sigarayı bırakmak
• Kabız olmamak için sağlıklı beslenme alışkanlıkları edinmek

Ameliyat sonrası; herhangi bir yemek yeme kısıtlaması yoktur fakat genel olarak sağlıklı beslenmek önerilir. Banyo için 1 gün, denize ve havuza girmek için ise 1 hafta beklemek tavsiye edilir. Ameliyattan 2 hafta sonra araç kullanmaya başlanabilir, 1 gün sonra ise cinsel ilişkiye girilebilir. İş hayatına dönüş kişinin kendini ne zaman iyi hissedeceğine bağlıdır ve 1 veya 2 gün içinde gerçekleşebilir. Bütün bunlara bağlı olarak kapalı kasık fıtığı ameliyatı, hasta konforunu en üst düzeyde tutan ve iyileşme sürecinin en hızlı şekilde tamamlandığı bir yöntemdir. Bu ameliyat sonunda hastalar günlük hayatlarına kaldığı yerden devam edebilir.